Wat gaat het bij ons vaak over de oorlog he? Zal de leeftijd wel zijn
Je moet maar denken: Toen onze ouders net zo oud waren als wij nu, toen
Was het oorlog
Het is raar als je dat bedenkt. Ik heb zelf de oorlog niet bewust
Meegemaakt. En als ik dat vertel tegen leerlingen op de middelbare school
Dan zeggen ze: Welke oorlog? De oorlog, zeg ik dan. En ik weet het best
Binnenkort zullen er jaarlijks meer mensen sterven aan honger en gebrek
Dan de hele Tweede Wereldoorlog aan doden heeft gekost... En als ik brood
In de vuilnisbak zie liggen, dan denk ik niet aan de Sahel, dan denk ik
Aan de hongerwinter
Laatst zag ik een man van middelbare leeftijd, twee krentebollen
Weggooien. Toen dacht ik: Die zal wel fout geweest zijn, indertijd
Het geeft soms rare problemen. Ik heb een buurman en die heeft geweldig de
Pest aan nikkers en aan Surinamers en aan spleetogen
En Joden moet je heel goed in de gaten houden, zegt ie altijd hoewel hij
Een geweldige bewondering voor Israel heeft. Ik vind dus eigenlijk, dat
Mijn buurman het doodschoppen niet waard is. Maar, hij heeft in Buchenwald
Gezeten en daar hebben ze hem bijna doodgeschopt en zijn broer is in de
Oorlog gefusilleerd
En als ik daaraan denk, dan heb ik toch net weer iets meer hekel aan
Duitsers, dan aan mijn rascistische buurman. En dat is niet goed, maar ik
Heb het wel. En, trouwens, mijn buurman heeft ook het rascisme niet
Uitgevonden. Het hele Derde Rijk was er op gebaseerd
En dat dat nou toevallig in de praktijk neerkwam op het uitroeien van de
Joden, dat komt ook alleen maar omdat er toen ter tijd zo weinig negers in
Duitsland waren
En wat weet ik er nou eigenlijk van he, van zo'n Tweede Wereldoorlog
Ja vroeger, thuis, praatten mijn ouders er erg veel over, aan tafel
En later las je die boeken van Dr. L. De Jong, en je ziet eens een
Documentaire. Maar dat is allemaal nog niks vergeleken met die oorlog in
Vietnam. Daar weet ik alles van. Die heb ik op de voet gevolgd, omdat er
Toen televisie was. Daar heb ik alles van gezien
Bombardementen, veldslagen, napalm op kleine kinderen, ontbladeringen
Afgebrande steden, executies, noem maar op. Nee, die oorlog in Vietnam
Die kan ik dromen
En toch, he, zelfs toen die oorlog op zijn dieptepunt was, dan had ik bij
Het zien van een Amerikaanse toerist toch nog niet die weerzin, die ik nog
Steeds heb, als ik een hardpratende Duitser een winkel zie binnenkomen
Zelfs als die Duitser te jong is, om bij de Hitlerjugend gezeten te hebben
Ik heb de oorlog niet bewust meegemaakt. Wel opstanden: In Hongarije
Polen, Tsjecho-Slowakije. Wel burgeroorlogen: In Biafra, Jordanie
Noord-Ierland, Libanon. Wel hele grote oorlogen: In het Nabije Oosten
Drie, en die ene in Vietnam, die voor drie telde. Wel staatsgrepen, wel
Twintig, kompleet met bloedbaden, martelingen en de sympathy van het
Christelijk Westen. Maar ik lig er allemaal niet wakker van. Ik zie het op
De televisie en ik kijk het aan met droge ogen
En ik zit te janken bij het dagboek van Anne Frank. En dat is niet goed
Maar ik doe het wel
En ik weet zeker, dat over dertig jaar, elke Vietnamees diezelfde weerzin
Zal voelen, als hij een hardpratende Amerikaan een winkel ziet binnenkomen
En dat is niet goed, maar hij heeft het wel
